https://www.haytap.org/tr/halicte-yunus-esareti-devam-ediyor
Haliç’te yunus esareti devam ediyor
Eski Başkan Kadir Topbaş’ın 2013’te kapatılacağını söylediği Haliç’teki yunus gösteri merkezi, faaliyetine İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin adını kullanarak devam ediyor. Sözleşmenin Ekrem İmamoğlu döneminden önce yapıldığını belirten İBB ise konuyu takip ettiklerini söylüyor.
Dünyada ve Türkiye’de yunus gösteri merkezlerinin varlığı ile ilgili yasal sınırlamalar gündeme gelirken, İstanbul’un Eyüpsultan ilçesindeki Dolphinarium Yunus Gösteri Merkezi deniz memelileriyle gösteriler düzenlemeye ve “rehabilitasyon” adı altında yunusları kullanmaya devam ediyor . İşletmenin gerek fiziki tabelalarında gerekse internet sitesinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) adını ve amblemini kullanıyor.
İBB Basın Müşavirliği’nin HaberVs‘ye yaptığı yazılı açıklamaya göre, gösteri merkezinin mülkiyeti İBB’ye ait ancak İBB’nin işletmeyle bir bağı yok. Tesisi kullanan firmayla, sözleşmenin önceki yönetim tarafından yapıldığını ve bu sözleşme nedeniyle firmanın hukuki hakları mevcut olduğunu belirten müşavirlik, İBB yönetiminin konuya bakışının olumlu olmadığını ve İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu tarafından da takip edildiğini söylüyor. Dolphinarium Yunus Gösteri Merkezi 2008’de açılmış, açılışa dönemin İBB Başkanı Kadir Topbaş da katılmıştı.
Dolphinarium, bilgi almak telefonla arayan HaberVs muhabirine tesisin İBB’ye bağlı olduğunu söylüyor. Muhabirin, bu bilginin İBB tarafından doğrulanmadığını söylemesi üzerine “İBB ile bağlarının bulunduğunu, hatta açılışın İBB eski başkanı Kadir Topbaş” tarafından yapıldığı belirtiliyor. Yetkili, açılışın neden Kadir Topbaş tarfından yapıldığı sorusunu ise yanıtsız bırakıyor. Ayrıca işletmenin internet sitesinde İBB personeline gösterilerde yüzde 25 indirim uygulanacağı bilgisi de bulunuyor.
İBB’nin Aralık 2011’de Hayvan Hakları Federasyonu‘yla (HAYTAP) ortak düzenlediği eğitim projesi “Var olmak Haktır, Hayvan Sevgisi ve Hayvan Hakları Etkinliği”nin kapanış töreninde konuşan eski Başkan Kadir Topbaş, “Bütün canlıların yaşam hakkı kutsaldır. İstanbul’daki yunus gösteri merkezinin sözleşmesi iki yıl sonra bitiyor ve artık izin vermeyeceğiz. Hayvanlara eziyet olduğu bir yerden para kazanılmasına izin vermeyiz ” demişti.
Kadir Topbaş, Haliç’teki yunus gösteri merkezinin kapatılacağını 26 Aralık 2011’de Cemal Reşit Rey konser salonunda katıldığı “Var Olmak Haktır, Hayvan Sevgisi ve Hayvan Hakları” etkinliğinin ödül töreninde söylemişti. (Kaynak: haytap.org)
HaberVs‘nin görüşüne başvurduğu HAYTAP Yönetim Kurulu Başkan Av Ahmet Şenpolat, Kadir Topbaş’ın yunus merkezinin kapanması konusunda kendilerine verdiği sözü tutmadığını dile getiriyor. Belediyenin işletmeyle yaptığı sözleşmenin geçerlilik süresini bilmediklerini dile getiren Şenpolat, “Yunus merkezlerini hayvanat bahçesinin su versiyonu olarak görüyoruz. Sözleşmeye cezai şart koyulmuş olsa bile belediyenin hayvanların tutsak edilmesine ve kötü muamele görmesine seyirci kalmaması ve merkezi kapatması gerekir” diyor.
2008’de açılan yunus gösteri merkezi için Kadir Topbaş’ın 2011’de “sözleşmenin bitmesine iki yıl var” beyanı doğru kabul edilirse, belediyenin yaptığı ilk sözleşmenin 5 yıllık olduğu sonucu çıkıyor. Bu sözleşmenin sona erdiği 2013’te merkez kapanmamış, Topbaş’ın tekrar seçildiği 2014’ten görevden istifaya zorlandığı Eylül 2017’ye kadar da faaliyetlerine devam etmişti. Bu durumda da Topbaş yönetimindeki İBB’nin merkezle sözleşme yenilemiş olması gerekiyor.
“Yunus parklarının kapatılması için mücadeye edeceğime..”
Ahmet Şenpolat, yunus merkezinin kapanması gerektiğinin Başkan Ekrem İmamoğlu’nun adaylık sürecinde HAYTAP ile imzaladığı protokolde de yer aldığına dikkat çekiyor. İmamoğlu, 28 Mart 2019’da imzaladığı protokolün 8. maddesinde “Hiç bir bilimsel geçerliliği olmayan yunus parklarının kapatılması için mücadele edeceğine” söz veriyor.
İstanbul Dolphinarium’un özellikle gelişimsel bozukluklar yaşayan ya da down sendromlu çocuklar için sunduğu “yunusla rehabiltasyon” hizmeti de bilimsel ve hayvan hakları yönünden tartışılan bir yöntem (Görsel: http://www.istanbuldolphinarium.com)
Yunus gösteri merkezleriyle ilgili yasal düzenlemeler ise yolda. Türkiye Büyük Millet Meclisi Hayvan Hakları Araştırma Komisyonu, nihai raporunu Meclis Başkanı Mustafa Şentop’a sundu. Komisyon, raporunda Türkiye’de yeni deniz memelileri gösteri ve rehabilitasyon merkezleri ile hayvanlı sirklerin açılmasına yasak getirilmesi, mevcut olanların 2 yıl içinde kapatılması, ayrıca hayvanlı sirk ve gösterilerin yurt dışından Türkiye’ye girişinin yasaklanmasına ilişkin tavsiye kararı verdi.
Tavsiye kararının gerekçesinde, doğal ortamında bulunmayan canlıların sağlıkları üzerindeki olumsuz etkiler, buralardaki canlıların eğitilmesinde kullanılan yöntemler ile buralardaki insan sağlığına yönelik kaza, bulaşıcı hastalık gibi tehditler göz önüne alındı. İşletmeler ise gösteri merkezlerinin yunuslarla rehabilitasyon hizmeti de verdiklerini iddia ederek kararı eleştiriyor. Ne var ki yunuslarla tedavi bilimsel açıdan oldukça tartışmalı bir konu.
Gülümseyen tehlike: Yunusla “tedavi” – HaberVesaire
Dünya Doğayı Koruma Vakfı (World Wide Fund for Nature (WWF)) verilerine göre Türkiye’de aktif olarak 12 adet yunus gösteri merkezi bulunuyor. 2011 yılında Türkiye’deki bir işletmede tutulan Sarah adlı morsun yaralı ve dişleri sökülmüş haldeki fotoğrafları ortaya çıkmış, Türkiye’den ve yurtdışından birçok hayvan hakları savunucusu morsun bu durumuna tepki göstermişti.
kaynak;
