https://www.haytap.org/tr/bir-hayvann-borctan-dolay-haczi-muemkuen-mueduer-
Bir hayvanın borçtan dolayı haczi mümkün müdür ?
2004 Sayılı İcra İflas Kanunu md. 82/1-4. bend, Borçlu çiftçi ise kendisinin ve ailesinin geçimi için zaruri olan arazi ve çift hayvanları...
md.82/5. bend, Borçlu ve ailesinin idareleri için lüzumlu ise borçlunun tercih edeceği bir süt veren mandası veya ineği veyahut üç keçi veya koyunu ve bunların üç aylık yem ve yataklıkları
md.82/1-7. fıkra,2. cümle, Geçimi hayvan yetiştirmeye münhasır olan borçlunun kendisi ve ailesinin maişetleri için zaruri olan miktarı ve bu hayvanların üç aylık yem ve yataklıkları,
Yavrulu Hayvanların Haczi başlığı altında düzenlenmiş olan, md. 83/b, Hayvan hacizlerinde, anaları tarafından beslenme ve bakılmaya muhtaç olan yavrular analarından ayrı haczedilemiyecekleri gibi bunların anaları da yavrularından ayrı haczedilemezler.
Diğer yandan, 5199 sayılı HKK. md. 5/6. fıkra, Ticari amaç güdülmeden bilhassa ev ve bahçesi içerisinde bakılan ev ve süs hayvanları sahiplerinin borcundan dolayı haczedilemezler. denilmektedir.
Her iki yasanın hükümleri birlikte değerlendirildiğinde örneğin eşek ve inek ev ve süs hayvanı olmadığından yük, binek ve arazi hayvanı ve belirli bir ticari değer biçilebilir hayvanlardan kabul edildiğinden, doğrudan doğruya haczedilemezlik engeli bulunmamakta, ancak İİK. hükümleri kapsamındaki istisna durumlar var ise haczedilemezlik ileri sürülebilmektedir.
Yani eşek, inek ya da diğer büyük ya da küçük baş hayvanlar ve kanatlı kesim hayvanların da haczi, 5199 sayılı Kanunun md. 5 kapsamı dışında kalmakta, İİK md. 82, 83/b maddelerindeki istisna koşulları da yok ise, haciz mümkün olmaktadır.
Özet olarak 5199 sayılı yasa ev ve süs hayvanlarının haczi mümkün değildir. Eğer usule aykırı bu haczi icra memuru gerçekleştirmişse , icra müdürlüğüne itiraz yapılması ve durumun sözlü ve yazılı olarak bildirilmesi gerekir. İcra müdürlüğüne yapılan itirazın reddedilmesi halinde haczedilemezliğin öğrenildiği tarihten itibaren İcra hakimliğine 7 gün içinde icra müdürünün bu işlemi şikayet yolunun bizzat borçlu, borçlunun aile bireyleri ya da vekilleri tarafından yapılması gerekir.
Konu ile ilgili tv yayını için lütfen buraya tıklayın
Bir HACIZ
Leon bilgisizlik kurbanı olmuş !
Antalya’da sahibinin borcu nedeniyle haczedilen Leon adli 4 yasindaki Fransiz bulldog cinsi kopegi Sisli Belediye Baskani Mustafa Sarigul kurtardi. Gecen haftanin belki de en cok okunan haberi buydu. Ben de haberi icim burkularak okudum ve hemen kopegim Toro’ya dondum. “Bir gun bizim de basimiza ayni sey gelirse dogru komsuya kaciyorsun. Beni tanidigini da belli etmiyorsun.”
Hayat bu ya! “Bir de seni kurtarmasi icin bir belediye baskani aramak zorunda kalmayalim.”Tabii kopek sahibi olarak olay kafama takildi. Bir iki hukukcuya sordum. Evde beslenen hayvanlar evin bir ferdi sayilir, nasil haczedilebilir? Ya bir kedisi ya da kopegi yoksa borclunun, o zaman ne olacak?
Eşini, sevgilisini ya da cocugunu mu haczedip yeddiemine teslim edecekler?Dogrusu birbirinden farkli yanitlar aldim. Coluk cocuk icin degil ama evde beslenen her turlu hayvanin ticari deger tasidigi icin haczedilebilecegini soyleyenler vardi. Kedi, kopek, tavsan… Çünkü onlar da pet shoplarda satiliyorlardi yani ticari degerleri vardi. Kimi hukukcular ise Hayvanlari Koruma Kanunu’na gore haczedilemeyecegini soyluyordu.
Evet, 2004 yilinda cikan Hayvanlari Koruma Kanunu, “Ticari amac gudulmeden bilhassa ev ve bahcesi icerisinde bakilan ev ve sus hayvanlari, sahiplerinin borcundan dolayi haczedilemezler” diyordu. Yani kanun acikti. Ee o zaman Leon nasil haczedilmisti? Hatta bu arada yasaklanan pitbull cinsi iki kopegin de Mugla’da haczedildigini ogrendim. Bu da baska bir tartisma baslatmisti.
En iyisi olayi hem hukukcu , hem de Hayvan Haklari Federasyonu (HAYTAP) Baskani olan Av. Ahmet Kemal Senpolat’a sormakti.
Şenpolat’in verdigi bilgiye gore olay tamamen bilgisizlikten kaynaklaniyor. Soyle ki; soz konusu olay gosterdi ki icra memurlarinin Hayvanlari Koruma Kanunu’ndaki maddeden haberi yok. Cunku onlar daha cok Icra Iflas Kanunu’ndaki degisIklikleri izliyorlar. Leon’un sahibinin de bu maddeden haberi yok (benim gibi). Meger, Leon haczedildiginde yedi is gunu icersinde icra hâkimligine itiraz edilseymis haciz karari kaldirilirmis. Yedi is gunu gecerse bu haciz islemini kabul ettiginiz anlamina gelir ve itiraz bosa cikar. Ustelik tazminat davasi da acilamaz.
Peki bunu basit bir cozumu yok mu? Var tabii. Icra iflas Kanunu’nda haczedilebilecek hayvanlari (ticari deger tasiyan) belirleyen maddeler mevcut.
Bunlarin arasina Hayvanlari Koruma Kanunu’ndaki ev hayvanlarina iliskin madde teyit olarak eklendiginde sorun kendiliginden ortadan kalkmis olacak. Çünkü icra müdürlerinin ya da icra hakimlerinin 5199 sayılı yasadan haberleri yok. Ama bu kucuk degisIklik yapilana kadar maalesef pek cok dostumuz Leon’un kaderini paylasacak.Neyse Toro’ya son ogrendiklerimi soyledim. O da rahatladi, ben de.
Cumhuriyet Gazetesi
19/12/2011
