https://www.haytap.org/tr/atatuerkuen-koepei-fokun-hicbir-yerde-yaynlanmam-fotoraflar-lk-defa-haytap-sitesinde
Atatürk’ün Köpeği Foks’un Yayınlanmamış Fotoğrafları İlk Olarak Haytap Sitede !
.jpg)
FOKS’A PAÇAYI KAPTIRMAKTAN KORKUYORDUM !
KAYNAK : 37 YILDIR ARŞİVDE KALAN RÖPORTAJ ATATÜRK’ÜN KALEM MEMURU ANLATIYOR !
Prof. Dr. Belkıs Menemencioğlu ile yapılmış Röportaj’dan. Atatürk’ün Kalem Memuru Ali Rıza Erdem’in bir anısı·:
(...Ben bir gün bir pazar sabahı giyindim böyle, gencim, bekarım da o zaman. Parmaklıkta bekliyorum, Yalova’da. Biraz seyrediyorum etrafı, yanımda da Hasan Rızazade (Soyak) duruyor...)
Pek iyi niyetle hazırlanmışa benziyorsunuz..
- Şimdi, bir de baktık Nesip Efendi Köşk’ten çıktı. Nesip Efendi, Şura-i Devlet’te Osmanlı’dan gelme, sadık bir insan. Meclis’e gelmiş önce. Meclis’ten de Kalem-i Mahsus’a, Köşk’e almışlar. 50-60 yaşlarında. Arap esmeri. Arap lisanı kullanırdı. Biz tabii seyrediyoruz. Hayırdır inşallah, bir şey var... Aşağıdan yukarı doğru baktı, “Efendim, Paşa bir katip istiyor” dedi. Hasanzade bana baktı. Giyinmiş kuşanmışım, bana da biraz acır gibi oldu. Arkadaşlardan da kimse yok, henüz uyanmamışlar. “Siz gidin” dedi. Ben de hemen Arap’a, “köpek (Foks) nerede” dedim. Köpek, Paşa’yı çok kıskanıyor, bu yüzden Saffet Arıkan’ın pantolon paçasını koparmış. Ben de bizim paça gitmesin diye korkuyorum. “Bacağının arasında” dedi. “O halde, evvela siz girin, sonra ben girerim” dedim.
Arap paçayı kaptırsın diyorsunuz evvela...
- Benim tansiyon yükselmeye başladı. Her zaman huzuruna çıkıp da yazı yazmış, konuşmuş olmadığım için çekiniyordum. Neyse girdi Arap, ben de girdim. Paşa’nın karşısına oturdum. Foks bacağımın arasında! Ne oynayabiliyor ne oynatabiliyorum bacağımı. Masanın önünde 20-30 açılmış kurşun kalem, 2-3 santimetre kalınlığında hiç kullanılmamış beyaz kağıt. Paşa’nın önüne baktım dizilmiş kitaplar...
Not: HAYTAP Web sitemizde yer· özel bazı fotoğrafların ortaya çıkma sebebi· :
Atatürk’ün görüntü ve ses kaydının bir manavda ortaya çıkmasının ardından Adana gezisi sırasında çekilmiş olan bazı fotoğrafları da Adana’da satılığa çıkarılan boşaltılmış bir evde, çöpte bulundu.
Adanalı tarihçi ve araştırmacı Cezmi Yurtsever, Adana’da boşaltılmış bir evde bulunan Atatürk’ün fotoğraflarının benzerlerinin olmasına karşın farklı açılardan çekilmiş orijinal fotoğraflar olduğunu söyledi.
‘ARKADAŞIMIN DEDESİ ÇEKMİŞ’
Fotoğrafları bulan Cumali Özdek, Atatürk’ün fotoğraflarını yok olmaktan kurtardığım için mutluyum, isterlerse Atatürkevi’ne veririm dedi. Cumali Özdek, arkadaşı İbrahim Kayageç’in satmak için boşalttığı evde bulduğu fotoğrafların, arkadaşının dedesinden kalmış olabileceğini belirterek şunları söyledi:
O zamanlar Adana’nın en eski çırçır fabrikası olan Milli Mensucat Fabrikası’nda ustabaşı olduğunu sandığım bu kişi, fotoğrafları Atatürk Adana’ya geldiğinde çekmiş olabilir. Cezmi Yurtsever, incelediği fotoğrafların Cumhuriyet’in ilk yıllarında Adana’yı ziyareti sırasında çekilmiş birinci elden taş baskı fotoğraflar olduğunu söyledi.
HAYTAP resmi web sitemizde yayınlanan bu görsellerin / fotoğrafların kaynağı ; T.S.K. ( Türk Silahlı Kuvvetleri ) Arşivi ve T.C. Kültür Bakanlığınca yayınlanan Özel Basım Yayınlar Kaynağıyla, HAYTAP Araştırma - Geliştirme çalışmaları ile İnternet Paylaşımına Sunulmuştur.
Yazılı Kaynaklar:
T.S.K. / Çeşitli Basın Organları Yazıları / Boğazlıyan Medya ve Gazeteci Yazar Can Dündar Özel Röportajları kaynakları dahili,
HAYTAP·AR-GE ekibince derlenmiş ve paylaşıma sunulmuştur. Haberden alıntı yapacak olan tüm şahıs veya kurumların, sitemizde belirtilen tüm bu kaynakları da mutlak yayınlarında belirtmesi ve yayınlaması gerektiği ile, HAYTAP ’ın topluma yönelik bir bilgi paylaşımıdır.
Daha detaylı bilgi ve film için tıklayın
